Η Ομάδα EUSO2011 πρώτευσε στον τοπικό προκριματικό διαγωνισμό

Στη σχολική ζωή του, ο κάθε μαθητής έχει ελάχιστες ευκαιρίες να έρθει σε επαφή με την πρακτική εξάσκηση των φυσικών επιστημών. Θέλοντας να γνωρίσουμε τη φυσική όχι μόνο μέσα από τη θεωρία, αλλά και στην πράξη, επιλέξαμε να παρακολουθήσουμε το πρόγραμμα Φυσικής του κυρίου Σ. Χατζηθεοδωρίδη.

Μέσα από αυτό το πρόγραμμα μας δόθηκε η ευκαιρία όχι μόνο να γνωρίσουμε τη φυσική μέσα από το πείραμα, αλλά και να συμμετάσχουμε στο διαγωνισμό EUSO (European Science Olympiad, Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών).

Ο διαγωνισμός αυτός απαιτεί κριτική σκέψη και παρατηρητικότητα, έτσι ώστε οι μαθητές να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν σε εργαστηριακές ασκήσεις φυσικής, χημείας και βιολογίας.

Όμως χάθηκε αρκετός χρόνος μέχρι να ξεκινήσει η προετοιμασία μας και τελικά είχε απομείνει μόνο μια εβδομάδα για το διαγωνισμό χωρίς να έχουμε μπει σε εργαστήριο.

Μέσα σε αυτή την εβδομάδα ξεκινήσαμε εντατική προετοιμασία, αφιερώνοντας ελεύθερο και μη χρόνο, τόσο εμείς, όσο και οι υπεύθυνοι καθηγητές.

Είχαμε αποφασίσει να πάμε για την εμπειρία και μόνο, χωρίς να επιδιώκουμε κάποια διάκριση.

Και το Σάββατο του διαγωνισμού έφτασε!

Συναντηθήκαμε πρωί-πρωί στο προαύλιο του σχολείου μας και ο κύριος Χατζηθεοδωρίδης μάς μετέφερε στο 2^ο Γενικό Λύκειο Χαλανδρίου, όπου θα γίνονταν οι προκριματικοί για τον Πανελλήνιο Τελικό του EUSO.

Το κλίμα που επικρατούσε όταν φτάσαμε ήταν ιδιαίτερα φορτισμένο. Οι μαθητές που υπήρχαν εκεί διάβαζαν εργαστηριακούς οδηγούς και είχαν αρκετό άγχος. Εμείς δε συμμεριζόμασταν τα συναισθήματά τους. Δεν περιμέναμε να κατακτήσουμε κάποια θέση, περιμέναμε να κατακτήσουμε την εμπειρία και όλη τη χαρά που μπορούσαμε να κερδίσουμε μέσα από τα πειράματα.

Μας άρεσε που εμείς οι τρεις είχαμε καταφέρει να φτάσουμε στο σημείο να συμμετάσχουμε σε αυτό το διαγωνισμό, και που είχαμε έρθει πιο κοντά σαν φίλοι μέσα από την όλη διαδικασία.

 Μέχρι να ξεκινήσει ο διαγωνισμός, κάναμε αστεία και γελούσαμε, μέχρι τη στιγμή που μας κάλεσαν.

Ο διαγωνισμός ξεκίνησε με Φυσική.

Βλέποντας τα όργανα που υπήρχαν πάνω στους πάγκους εργασίας, προσπαθούσαμε να μαντέψουμε τι θα αντιμετωπίζαμε στη συνέχεια. Μας δινόταν ένα βαρίδιο και το ζητούμενο της άσκησης ήταν να υπολογίσουμε την πυκνότητά του συναρμολογώντας και χρησιμοποιώντας ένα δυναμόμετρο.

Οι γνώσεις που απαιτούσε αυτή η άσκηση μάς είχαν δοθεί ήδη από το Γυμνάσιο, ενώ, όσον αφορά τη διαδικασία που έπρεπε να ακολουθήσουμε, είχαμε εξασκηθεί σε τέτοιο σημείο, που αισθανόμασταν σίγουροι για τους εαυτούς μας, αλλά και για την ομάδα.

Δεν φοβόμασταν, δεν ήμασταν διστακτικοί. Ο καθένας πήρε τη θέση του και εργαστήκαμε ομαδικά. Ακόμα κι αν η σοβαρότητα είχε επιστρέψει, εμείς το διασκεδάσαμε.

Βέβαια, κάποια στιγμή, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα. Διαφωνίες για το τελικό αποτέλεσμα «έσπειραν τον πανικό» και αναγκαστήκαμε να δαπανήσουμε πολύτιμο χρόνο για να ηρεμήσουμε και να σκεφτούμε λογικά.

 Αυτή η άσκηση μάς κόστισε, επειδή σκεφτήκαμε βιαστικά την τελευταία ερώτηση πολλαπλής επιλογής, αφού έπρεπε να παραδώσουμε το γραπτό μας.

Βγαίνοντας, όμως, ήμασταν ικανοποιημένοι και γνωρίζαμε ότι είχαμε διεκπεραιώσει το πείραμα σωστά. Το μεγαλύτερο μέρος της ώρας νοιώσαμε την ευχαρίστηση που προσφέρει η Φυσική στη φυσική της μορφή. Ύστερα από αυτά, ανυπομονούσαμε να δούμε τι μας περίμενε στη Χημεία.

Μπήκαμε στο εργαστήριο της Χημείας και συνάμα στο πνεύμα του διαγωνισμού. Η Φυσική μάς είχε δώσει αυτοπεποίθηση, ενώ θέλαμε να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό, να διαγωνιστούμε και να διακριθούμε, αφού νοιώθαμε ότι μπορούσαμε. Πήραμε τις θέσεις μας, όπως είχαμε αποφασίσει κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας μας. Ένας να γράφει, ένας να εκτελεί το πείραμα και ένας να επιβλέπει.

Το ζητούμενο της εργαστηριακής άσκησης ήταν να ξεχωρίσουμε το αλάτι από ένα διάλυμα άμμου-αλατιού, να περιγράψουμε τη διαδικασία και να υπολογίσουμε τη μάζα του αλατιού. Η διαδικασία διαχωρισμού του αλατιού από την άμμο ήταν, θεωρητικά τουλάχιστον, απλή. Διάλυση του αλατιού μέσα στο νερό, διήθηση για να ξεχωρίσουμε το αλατόνερο από την άμμο, εξάτμιση του νερού και, τέλος, ζύγιση του αλατιού. Καταγράψαμε τη διαδικασία λεπτομερώς, αν και υπήρχε διάχυτη η ανησυχία για το χρόνο.

Όμως, όλοι συμφωνήσαμε πως η βιασύνη δεν είχε θέση στο συγκεκριμένο πείραμα. Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι που έφτασε η στιγμή να εξατμίσουμε το νερό. Και οι αρχικοί μας φόβοι επιβεβαιώθηκαν. Η εξάτμιση έπαιρνε υπερβολικά πολλή ώρα. Ελέγξαμε ξανά τη διαδικασία που είχαμε καταγράψει, τακτοποιήσαμε τον πάγκο μας, αλλά η στάθμη του νερού δεν κατέβαινε. Η αυτοπεποίθηση και η χαρά μας από τη Φυσική είχαν εξατμιστεί σίγουρα πολύ πιο γρήγορα από το νερό!

Αυτή ήταν σίγουρα η χειρότερη στιγμή του διαγωνισμού για εμάς. Υπήρξαν εντάσεις, αλλά ηρεμήσαμε και κοιτάξαμε τις υπόλοιπες ομάδες γύρω μας. Δεν τα πήγαιναν καλύτερα από εμάς. Αυτό μάς προσέφερε μία ανακούφιση, αλλά η αγωνία δεν είχε φύγει. Τελικά όμως, το νερό εξατμίστηκε αλλά ο χρόνος τελείωνε και οι επιβλέποντες είχαν γίνει πιο πιεστικοί. Η κάψα με το αλάτι έκαιγε, και δεν μπορούσαμε να τη βάλουμε απευθείας πάνω στη ζυγαριά. Έτσι, πήραμε ένα δοχείο, το γεμίσαμε με νερό και βυθίσαμε τον πάτο της κάψας, έτσι ώστε να κρυώσει. Αυτή η ιδέα άρεσε στους εξεταστές και δεν είχε εφαρμοστεί από άλλους συνδιαγωνιζόμενούς μας.

Ζυγίσαμε το αλάτι και βγαίνοντας από το χημείο νοιώθαμε βαθιά ανακούφιση.

Στη Βιολογία έπρεπε να βάλουμε τα δυνατά μας. Οι μέχρι τώρα επιδόσεις μας είχαν ξεπεράσει κατά πολύ τις προσδοκίες μας. Ήμασταν σίγουροι πως μειονεκτούσαμε σε σχέση με τις άλλες ομάδες όσον αφορά την προετοιμασία μας. Μια εβδομάδα μάς φαινόταν λίγη, αλλά μέσα σε αυτή την εβδομάδα, οι καθηγητές μας κι εμείς είχαμε δώσει τον καλύτερο εαυτό μας. Είχαμε αφιερώσει πολλές ώρες και καλή διάθεση, και αυτό φαινόταν να αποδίδει.

Στη Βιολογία νοιώθαμε κουρασμένοι, αφού είχαμε μπει για τα καλά στο πνεύμα του διαγωνισμού. Ήταν η χαρά της Φυσικής, το άγχος της Χημείας, τώρα στη Βιολογία νοιώθαμε πιο έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το οτιδήποτε.

Ο σκοπός της εργαστηριακής άσκησης ήταν να παρατηρήσουμε μέσα από το μικροσκόπιο τομή φύλλου, την οποία είχαμε αρχικά εμβαπτίσει με υπερτονικό και αργότερα με υποτονικό διάλυμα. Έπρεπε να σχεδιάσουμε ό,τι παρατηρούσαμε και να συμπληρώσουμε τις ερωτήσεις σύμφωνα με τα συμπεράσματα που βγάζαμε. Δεν υπήρξε κάποιο πρόβλημα. Οι οδηγίες ήταν σαφείς και εμείς αρχίσαμε να εκτελούμε τη διαδικασία όπως ακριβώς μας είχε διδάξει ο κύριος Μποτσάκος, υπεύθυνος της προετοιμασίας μας στη Βιολογία.

Βγαίνοντας από το εργαστήριο, τα συναισθήματα για το σύνολο του διαγωνισμού ήταν ανάμικτα. Υπήρχε το συναίσθημα ότι είχαμε θριαμβεύσει, ότι δεν τα είχαμε πάει καλά και ότι είχαμε δώσει τον καλύτερό μας εαυτό και ότι δεν είχε σημασία τι θα ακολουθούσε, ένα διαφορετικό συναίσθημα για τον καθένα μας.

Όμως, και οι τρεις συμφωνούσαμε ότι είχαμε περάσει καλά, παρά τις μικρές δυσκολίες που είχαμε και ότι ήμασταν ικανοποιημένοι από την όλη διαδικασία. Άξιζε να περάσουμε στον Πανελλήνιο Τελικό, μόνο και μόνο για να έχουμε ακόμα μια τέτοια μέρα.

Δύο εβδομάδες πέρασαν για την τελετή της απονομής, αλλά σε εμάς αυτές οι μέρες φάνταζαν μήνες. Όταν έφτασε η μέρα της απονομής είχαμε αγχωθεί πολύ. Η επίδοσή μας στο διαγωνισμό μάς είχε δώσει ελπίδες για διάκριση, ενώ δεν το πιστεύαμε στην αρχή, και τώρα αυτές οι ελπίδες μάς είχαν γεμίσει άγχος.

Όση ώρα διήρκεσε η απονομή των επαίνων στα σχολεία που δεν είχαν επιτύχει κάποια διάκριση, η αγωνία μας μεγάλωνε και οι ελπίδες μας εξατμίζονταν. Ήταν η λαχτάρα μας τόσο μεγάλη να συνεχίσουμε. Να κάνουμε και άλλα πειράματα, να μάθουμε καινούρια πράγματα και τελικά να διαγωνιστούμε ξανά. Αυτό θέλαμε.

Η απονομή των επαίνων τελείωσε και ήρθε η σειρά των βραβείων. Οι θέσεις των βραβείων ήταν τρεις. Οι τρεις ομάδες που θα έπαιρναν βραβείο, θα ήταν και αυτές που θα διαγωνίζονταν στον Πανελλήνιο Τελικό για το συγκεκριμένο ΕΚΦΕ (Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών).

Ελπίζαμε κι εμείς στην τρίτη θέση, όμως, προς απογοήτευσή μας, οι ελπίδες μας δεν πραγματοποιήθηκαν. Μα δεν περιμέναμε πως τα είχαμε πάει τόσο άσχημα. Σκεφτήκαμε πως μας είχαν ξεχάσει στους επαίνους.

Την τρίτη και δεύτερη θέση είχαν καταλάβει δύο ιδιωτικά σχολεία. Σκεφτόμασταν πως αυτό ήταν λογικό, αφού υπερτερούσαν και σε εργαστηριακό εξοπλισμό, αλλά και επειδή είχαν αφιερώσει περισσότερο χρόνο για την προετοιμασία τους. Ίσως να ήταν και ήδη εξοικειωμένοι με το εργαστήριο.

Τη στιγμή που ανακοινώθηκε πως το Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων βρισκόταν στην 1^η θέση, απλά δεν μπορούσαμε να το πιστέψουμε.

Αγκαλιαστήκαμε δυνατά πριν παραλάβουμε τα βραβεία μας. Χρωστούσαμε ο ένας στον άλλο το γεγονός ότι θα συνεχίζαμε τα πειράματα. Το χρωστούσαμε και στους καθηγητές μας που μας αφιέρωσαν και αυτοί το χρόνο τους. Τις χημικούς μας, την κυρία Μανώλη, την κυρία Στεφανή και την κυρία Παπαδάκη, τον βιολόγο μας, τον κύριο Μποτσάκο, και φυσικά τον φυσικό μας, τον κύριο Χατζηθεοδωρίδη.

Είχαμε κερδίσει τον τοπικό διαγωνισμό, αλλά εκείνη τη μέρα νοιώθαμε σαν να είχαμε κερδίσει τον Πανελλήνιο Τελικό!

Ήμασταν ενθουσιασμένοι για το νέο ταξίδι που μας περίμενε.